ะบบ GIS มีผลดีต่อการจัดเก็บข้อมูลอย่างไร

GIS มีวิธีการเก็บรวบรวมข้อสนเทศเกี่ยวกับโลกโดยการแบ่งเป็นชั้นต่าง ๆ ตามคุณสมบัติทางภูมิศาสตร์ เช่นชั้นของการขนส่ง ชั้นของอุทกวิทยา (Hydrology) ชั้นของอาคาร วิธีการจัดข้อมูลง่าย ๆ คล่องตัวและ มีประสิทธิภาพสูงนี้มีคุณค่าในการแก้ปัญหาต่าง ๆ ในโลกนี้อย่างมาก เริ่มจากการติดตามรถส่งสินค้า ไปจน ถึงการบันทึกรายละเอียด ของการวางแผนโปรแกรมประยุกต์ และการสร้างรูปจำลองระบบ การเคลื่อนไหว ของสภาพบรรยากาศ

ระบบพิกัดทางภูมิศาสตร์
รูปจำลองเวคเตอร์และราสเตอร์
ข้อมูลสำหรับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์

ระบบพิกัดทางภูมิศาสตร์
ข้อสนเทศภูมิศาสตร์จะมีตำแหน่งว่าอยู่ ณ ที่ใดบนผิวโลก การบอกตำแหน่งจะใช้ค่า แลตติจูด และ ลองติจูด ซึ่งเป็นระบบพิกัดแสดงตำแหน่งบนผิวโลก หรือใช้ N, E ซึ่งระบบพิกัดฉากของประเทศในการแสดงตำแหน่ง นอกจากนั้นมีการแสดงตำแหน่งโดยวิธีการอื่น ๆ เช่น บ้านเลขที่ รหัสไปรษณีย์ ชื่อถนน เป็นต้น กระบวนการ อัตโนมัติที่เรียกว่า ภูมิรหัส (GEOCODEING) จะใช้เพื่อกำหนดตำแหน่งอ้างอิงตามระบบพิกัดให้แก่สิ่งต่าง ๆ เพื่อที่ใช้ในการประมวลผลเกี่ยวกับตำแหน่งเหล่านี้ได้

รูปจำลองเวคเตอร์และราสเตอร์
รูปจำลอง GIS มี 2 ประเภท ได้แก่ รูปจำลองเวคเตอร์ และ รูปจำลองราสเตอร์ รูปจำลองเวคเตอร์จะเก็บข้อมูลของ จุด เส้น และรูปปิด เป็นค่าพิกัดฉาก x , y ตำแหน่งของสิ่งของ ที่เป็นจุดเช่น บ่อน้ำ สามารถแทนที่โดยค่าพิกัด x, y เพียงจุดเดียว ในขณะที่ ข้อมูลที่เป็นเส้น เช่น ถนน แม่น้ำ จะต้องแสดงโดยค่าพิกัด x, y หลาย ๆ ค่า ส่วนข้อมูล ที่เป็นรูปปิด เช่น ทะเลสาบ บึง จะต้องใช้ค่าพิกัด x, y ที่มาบรรจบยังจุดเดิม
รูปจำลองเวคเตอร์มีประโยชน์มากในการแสดงข้อมูลที่มีคุณสมบัติ แยกจากกัน (discrete features) แต่มีความเสียเปรียบ ในการแสดง รูปแบบข้อมูลที่มีความต่อเนื่องเช่น ประเภท ของดิน รูปจำลอง ราสเตอร์จึงถูกสร้างขึ้นมาเพื่อ ใช้จำลอง รูปแบบข้อมูลที่มี ความต่อ เนื่อง เช่น ภาพถ่ายที่ถูกแสกนเป็นเซลกริด ดังนั้นรูปจำลอง เวคเตอร์ และราสเตอร์ที่ใช้ในการเก็บ ข้อมูลภูมิศาสตร์ทั้งคู่จะมีความได้เปรียบและเสียเปรียบในการเก็บข้อมูลภูมิแต่ละ ประเภท ระบบ GIS ที่ทันสมัยสามารถ รองรับได้ทั้ง 2 รูปจำลอง

งานของ GIS
GIS ทั่ว ๆ ไปประกอบไปด้วย 6 งานหรือกระบวนการ ดังนี้

· การนำเข้าข้อมูล GIS จะประมวลผลข้อมูลภูมิศาสตร์ที่เป็นดิจิตอล ดังนั้นข้อมูลภูมิศาสตร์ที่มีอยู่ทั่วไปในรูปของแผนที่จะต้องมีการแปลง เป็นดิจิตอล กระบวนการนี้เรียกว่าการนำเข้าข้อมูล เทคโนโลยี GIS สมัยใหม่สามารถที่จะนำเข้าข้อมูลโดยอัตโนมัติ สำหรับ โครงการขนาดใหญ่ได้ด้วยการใช้เทคโนโลยีการ Scan ถ้าโครงการเล็กลงอาจจะใช้การนำเข้าข้อมูลโดยใช้ เจ้าหน้าที่ใน การนำเข้า ส่วนข้อมูลภูมิศาสตร์ในปัจจุบันอยู่ในรูปแบบที่จะนำเข้าข้อมูลได้โดยง่าย ข้อมูลเหล่านี้สามารถ รับมาจาก ผู้จำหน่ายแล้วนำเข้าสู่ระบบ GIS ได้โดยตรง
· การจัดระเบียบ มีแนวโน้มสูงมากที่ข้อมูลภูมิศาสตร์จะถูกจัดระเบียบ ปรับแต่ง หรือแปลงเพื่อที่ให้ตรงกับ GIS ที่ใช้งานอยู่ในโครงการ GIS นั้น ๆ เช่น ข้อมูลภูมิศาสตร์ที่มีอยู่มีมาตราส่วนที่แตกต่างกัน ในการรวบรวมข้อมูลภูมิศาสตร์เข้าด้วยกันเราจะ ต้องทำการแปลงมาตราส่วนของข้อมูล ภูมิศาสตร์ให้ตรงกันเพื่อที่จะให้ความถูกต้องของข้อมูลอยู่ในระดับเดียวกัน การแปลงนี้จะเป็นการแปลงแบบชั่วคราวสำหรับการแสดงผล หรือการแปลงแบบถาวรสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูล ผลลัพธ์ที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลจะมีความถูกต้องตามข้อมูลที่มีความถูกต้องต่ำที่สุด เทคโนโลยี GIS มีเครื่องมือ มากมายสำหรับการจัดระเบียบ ปรับแต่ง ข้อมูลหรือแยกข้อมูลที่ไม่ต้องการออกไป
· การจัดการฐานข้อมูล สำหรับโครงการ GIS ขนาดเล็ก การจัดเก็บข้อมูลภูมิศาสตร์โดยแฟ้มข้อมูลก็มีความเพียงพอแล้ว แต่ถ้าปริมาณข้อมูล ภูมิศาสตร์มีจำนวนมากสำหรับโครงการ GIS ขนาดใหญ่ที่มีคนใช้งานร่วมกันจำนวนมาก การจัดการข้อมูลที่เป็นระบบ จะต้องใช้ระบบจัดการฐานข้อมูล (DBMS) ในปัจจุบัน GIS จะใช้ระบบการจัดการฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์ (Relational DBMS) ในการบริหารข้อมูล ซึ่งจัดเก็บข้อมูลในรูปของตาราง ฟิลด์ที่เหมือนกันในแต่ละตารางจะถูกใช้ในการเชื่อมตารางข้อมูล เข้าด้วยกัน
· การสอบถามและการวิเคราะห์ เมื่อเรามีระบบ GIS ที่มีข้อมูลพร้อม เราจะเริ่มต้นสอบถามข้อมูลจากระบบ GIS ได้ตัวอย่างคำถามได้แก่
- รายละเอียดของที่ดินแปลงหัวมุม
- ระยะทางระหว่าง 2 จุด
- บริเวณพื้นที่สำหรับอุตสาหกรรมอยูที่ไหน และคำถามที่มีการวิเคราะห์
- ทำการหาบริเวณที่เหมาะสมในการสร้างบ้าน
- ถ้ามีการสร้างทางหลวง ณ จุดนี้ จะมีผลกระทบต่อ ระบบจราจรอย่างไรบ้าง
- ประเภทดินที่เหมาะสมในสำหรับป่าสัก