เพราะเหตุใดฟองน้ำจึงลอยที่ผิวน้ำไ้ด้

สมัยก่อนจะมีแต่ผู้เฒ่าผู้แก่เท่านั้นที่บ่นว่าปวดหลัง แต่ปัจจุบันนี้ แม้แต่เด็กวัยรุ่นบางคนก็เริ่มปวดหลังแล้ว อาการปวดหลังสร้างความทุกข์ทรมาน กระทบถึงจิตใจหวั่นไหวเพราะความปวดจนใช้ชีวิตที่เป็นปกติไม่ได้ บาง คนปวดมากจนนั่งเดินไม่ได้ บางคนปวดพอทนได้ บางคนตื่นขึ้นมาแล้วปวดหลัง

เมื่อมีอาการปวดหลัง ส่วนใหญ่เราจะได้รับคำแนะนำให้ออกกำลังกาย อย่าหักโหมในการงาน นั่งนอน เคลื่อนไหวให้ถูกต้อง ความทุกข์ทรมานจากอาการปวดหลังเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่เฉพาะมีสาเหตุจากกระดูก เช่น หมอนรองกระดูกเคลื่อน กระดูกงอกทับเส้นประสาท หรือสาเหตุจากการตึงตัวหรือ อักเสบของกล้ามเนื้อหลัง เช่น การแบกยกของหนัก การนอนบนที่นอนนิ่ม เท่านั้น

แต่การปวดหลังอาจมีสาเหตุจากความผิดปกติของอวัยวะภายในช่องท้อง เช่น มดลูก ไต กระเพาะปัสสาวะ กระเพาะอาหาร ตับ ม้าม เพราะกระดูกสันหลังเป็นที่ตั้งของประสาทไขสันหลัง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาทส่วนกลาง เส้นประสาทไขสันหลังกระจายไปทั่วอวัยวะต่างๆของร่างกายตลอดถึงกล้ามเนื้อ ไขสันหลังจะทำหน้าที่เป็นสถานีส่งผ่านความรู้สึกจากร่างกายสู่สมอง หรือคำสั่งจากสมองสู่ส่วนต่างๆของร่างกาย

ปวดหลังเป็นโรคที่เรื้อรัง แพทย์แผนไทยเรียกว่าเป็นโรคกระษัย ชนิดหนึ่ง คำว่ากระษัย หมายถึงความเสื่อม ความไม่มีกำลังวังชา ความเสื่อมย่อมมาจากการสะสมความอ่อนล้า หรืออาการกำเริบจนเข้าสู่ภาวะที่ถดถอย ทำงานได้น้อยลงของอวัยวะทั้งภายในและภายนอกร่างกาย ไขสันหลังมีหน้าที่รับและส่งความรู้สึก ประสาทส่วนที่เชื่อมต่อกับอวัยวะภายใน จึงสามารถส่งผ่านความผิดปกติของอวัยวะภายในมาปรากฏเป็นอาการปวดตามแนวกระดูก สันหลังได้ อาการผิดปกติของอวัยวะภายในที่ปรากฏการปวดหลังด้วยเช่น เนื้องอกในช่องท้อง นิ่วในระบบปัสสาวะ ระบบประจำเดือน รวมทั้งฝีภายในร่างกาย ดังนั้นเมื่อมีอาการปวดหลัง ปวดชาแขนขา จำเป็นต้องพิจารณาถึงการทำงานของอวัยวะภายในด้วย

ผู้ป่วยหญิงวัย ๔๐ กว่า มีอาการปวดหลังช่วงบั้นเอวมาก ปวดร้าวลงมาถึงหน้าขาถึงขนาดเดินไม่ได้ในช่วงที่ปวด จะเดินทางไกลไม่ได้เลย เธอได้ไปหาหมอทางกระดูกมาเป็นเวลานาน หมอบอกว่าเป็นโรคกระดูกทับเส้น แต่ก็ไม่ได้ทำการผ่าตัด ได้แต่ทานยาแก้ปวด ยาคลายกล้ามเนื้อ และนวดก็พอค่อยยังชั่ว เมื่อเธอนอนหงาย เอามือคลำหน้าท้องน้อยก็พบว่าหน้าท้องด้านที่เธอมีอาการปวดหลังมีก้อนแข็ง เธอจึงได้ไปพบแพทย์สูตินารีเวช แพทย์ได้สรุปว่าอาการปวดหลังของเธอเกิดจากก้อนเนื้อภายในติดอยู่ที่กระดูก สันหลัง

หมอได้เปิดช่องท้องทำการผ่าตัดมดลูกและพบว่าส่วนที่ติดอยู่กับมดลูกเชื่อม ต่อถึงกระดูกสันหลังเป็นก้อนพังผืดขาวหนาประมาณ ๑ นิ้ว ก้อนพังผืดนี้มีความเหนียวมาก ต้องใช้มีดเลื่อยออกมา ก้อนพังผืดนี้ไปกดทับเส้นประสาทที่เชื่อมต่อลงมาถึงหน้าขาจึงเป็นสาเหตุให้ เกิดอาการปวดหลังร้าวมาถึงหน้าขา แพทย์ได้บอกถึงสาเหตุของการเกิดก้อนพังผืดว่า เนื่องจากมดลูกของเธอมีลักษณะคว่ำ เมื่อมีรอบเดือนแทนที่ประจำเดือนจะไหลออกมาทางช่องคลอดทางเดียว กลับไหลย้อนกลับไปทางปีกมดลูก ทำให้เกิดพังผืดยืดติดระหว่างมดลูกกับกระดูกสันหลัง

เรื่องนี้ทำให้ผู้เขียนนึกถึงพระคัมภีร์มหาโชตรัต กล่าวถึงโลหิตระดูตอนหนึ่งว่า “หญิงจำพวกหนึ่ง เมื่อหาสามีมิได้ โลหิต (ระดู) นั้นบริบูรณ์งามดี ครั้นมีสามีแล้วได้ ๑ ปี ๒ ปี เดือน ๑ ก็ดี ๒ เดือนก็ดี โลหิตนั้นจางซีดไป บางทีแห้งติดกระดูกสันหลัง มีอาการให้เจ็บหลัง ให้เจ็บเอว ให้เมื่อยทุกข้อทุกลำ ให้แดกให้จุก ให้ท้องขึ้นท้องพอง ให้เป็นไปต่างๆ ให้ผิวเนื้อชา เนื้อซีด หน้าตาอิดโรย หิวโหยเป็นกำลัง ให้นอนมิหลับ กินข้าวมิได้ แพทย์ผู้ใดมิได้รู้ ก็สมมุติว่าเถา ว่า ดาน ริดสีดวงก็ว่า เพราะโทษโลหิตนั้นเอง เพราะว่าสตรีผู้นั้นมักมากด้วยราคะกิเลส ซ่องเสพกามคุณ ด้วยสามีนั้นมากด้วยกามคุณนัก สตรีมิอาจทนทานกำลังสามีได้ โลหิตนั้นจึงแห้งไป”

“หญิงใดมีระดูมาแล้วโลหิตนั้นกลับแห้ง ไม่มาตามประเวณี หญิงนั้นไป ทุกข์สัตว์เบา ให้ขัดหัวเหน่า หาแรงมิได้ ให้เสียดสีข้าง ลางทีให้จุกอกขึ้นมา ครั้นนวดก็ค่อยสบาย แล้วกลับเป็นมาเล่า หลายครั้งหลายที จึงให้กลายเป็นฝีในมดลูก ลางทีก็กลายเป็นลมก้อน ลมเถา โรคนั้นชื่อกระษัยดานเถา”

สำนวนในพระคัมภีร์เป็นสำนวนโบราณ อาจจะเข้าใจยากสักหน่อย ข้อความข้างต้นหมายความว่า สตรีผู้ใดที่ยังไม่มีสามี โลหิตประจำเดือนมาตามปกติ เมื่อแต่งงานมีครอบครัวแล้ว จะเป็นระยะเวลาสั้นหรือยาว ถ้าสามีมักมากด้วยกามคุณ จะทำให้ภรรยาต้องเสียกำลังไปมาก โลหิตประจำเดือนที่เคยมาตามปกติ แห้งหายไป บางครั้งก็สีซีดลง บางครั้งโลหิตประจำเดือนก็แห้งติดกระดูกสันหลัง ทำให้สตรีผู้นั้นปวดหลัง ปวดเอว หน้าตาซีดเซียว หมดกำลังวังชา อาการเช่นนี้เป็นเพราะโลหิตประจำเดือนผิดปกตินั่นเอง และสตรีผู้ใดเคยมีระดูมาแล้วกลับไม่มี เวลาถ่ายปัสสาวะ เกิดอาการขัดที่หัวเหน่า หมดเรี่ยวแรง บางครั้งมีอาการจุกที่หน้าอก เมื่อได้นวดก็ค่อยยังชั่ว อาการเช่นนี้เป็นซ้ำกันหลายครั้ง จะกลายเป็นฝีในมดลูก หรือเนื้องอกในมดลูก บางทีก็เป็นลมเป็นก้อน เป็นลำเถา เรียกว่า กระษัยดานเถา มดลูกสตรีที่อยู่ภายในช่องท้องน้อยนั้น มีเส้นเอ็นยึดติดกับกระดูกสันหลัง กรณีที่มดลูกอักเสบ หรือประจำเดือนออกมาไม่หมด โดยธรรมชาติแล้ว เม็ดเลือดขาวจะเข้าไปทำลายเชื้อโรคในบริเวณที่อักเสบ ขณะเดียวกันจะสร้างพังผืดยึดล้อมไว้ หากไม่รักษา ปล่อยให้เกิดการอักเสบบ่อย หรือไม่ขับเลือดเสียออกให้หมด พิษของเลือดเสียจะทำให้เกิดผื่นคันตามผิวหนัง หรือที่เรียกกันว่าประดงเลือด เป็นอาการคันโดยไม่รู้สาเหตุ คันในเนื้อ ผู้หญิงที่อยู่ในวัย ๓๐ ขึ้นไปในยุคปัจจุบัน มักจะเป็นกัน ถ้าไปพบแพทย์แผนปัจจุบัน ก็มักกล่าวว่าเกิดการแพ้ ให้ยาแก้แพ้มาทาน ยาทาแก้คันมาทา ก็ช่วยทุเลาอาการไปได้ แต่วันดีคืนดีก็กลับเป็นขึ้นมาใหม่ อย่างนี้เรียกได้ว่าเป็นอาการเบื้องต้นของโลหิตเน่า ถ้ายังไม่รักษาต้นเหตุ สิ่งที่ตามมาคือเนื้องอกในมดลูก รังไข่ มะเร็ง ผู้ที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับมดลูกและระบบประจำเดือน จึงหนีไม่พ้นต้องพบกับอาการปวดหลังบริเวณเอวลงมาถึงกระเบนเหน็บด้วย